Urząd Regulacji Energetyki

Warszawa, dnia 31 maja 2007 r.

                

                 PREZES
URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI 
       dr Leszek Juchniewicz



W związku z pojawiającymi się pytaniami przedsiębiorstw energetycznych, dotyczącymi możliwości jednoczesnego uzyskiwania świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii oraz świadectw pochodzenia z kogeneracji za tę samą ilość energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, będących jednocześnie jednostkami kogeneracji, uprzejmie informuję, że w przypadku jednoczesnego spełnienia przez przedsiębiorstwo energetyczne warunków uprawniających do uzyskania świadectw pochodzenia energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii oraz świadectw pochodzenia z kogeneracji, nie jest możliwe uzyskanie obu rodzajów świadectw za tę samą ilość wytworzonej energii elektrycznej.



Zgodnie z art. 9e ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 i Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124 i Nr 52, poz. 343), potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii jest świadectwo pochodzenia tej energii. Jednocześnie w myśl art. 9l ust. 1[1] ustawy – Prawo energetyczne, potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji jest świadectwo pochodzenia tej energii. Ponadto zgodnie z § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 19 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2005 r. Nr 261, poz. 2187 oraz z 2006 r. Nr 205, poz. 1510), w jednostce wytwórczej, w której są spalane biomasa lub biogaz wspólnie z innymi paliwami, do energii wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii zalicza się część energii elektrycznej lub ciepła odpowiadającą procentowemu udziałowi energii chemicznej biomasy lub biogazu w energii chemicznej paliwa zużywanego do wytwarzania energii.



Należy podkreślić, że ustawodawca przewidział odrębny mechanizm wsparcia wytwarzania energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji oraz odrębny mechanizm wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii. Regulacje dotyczące powyższych rozwiązań nie przewidują możliwości uzyskiwania świadectw pochodzenia w ramach obydwu systemów za tę samą ilość wytworzonej energii elektrycznej. Jednoczesne zakwalifikowanie zakupu tej samej ilości energii, jako wypełnienia obydwu obowiązków stanowiłoby bowiem zafałszowanie rzeczywistego obrazu produkcji danego rodzaju energii.



Dokonując oceny możliwości jednoczesnego uzyskania przez podmioty produkujące energię elektryczną wytwarzaną w odnawialnym źródle energii będącym jednocześnie jednostką kogeneracji, prawa do uzyskiwania świadectw pochodzenia z tytułu wytworzenia energii odnawialnej (w ustawodawstwie unijnym zwanymi „zielonymi certyfikatami”) oraz z tytułu wytworzenia energii elektrycznej z kogeneracji, obok rozwiązań przyjętych na gruncie prawa polskiego, wziąłem także pod uwagę Dyrektywę 2001/77/WE[2], Dyrektywę 2004/8/WE[3] oraz zapisy „Wspólnotowych wytycznych w zakresie pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego”[4].



Dyrektywa 2001/77/WE dotycząca mechanizmów wsparcia energii elektrycznej wytwarzanej w odnawialnych źródłach energii w pkt 12 Preambuły wymienia wytyczne Wspólnoty dotyczące zakresu pomocy państwa w zakresie ochrony środowiska, w kontekście istniejącej potrzeby wewnętrznej integracji kosztów zewnętrznych wytwarzania energii elektrycznej. Natomiast Dyrektywa 2004/8/WE regulująca zasady wspierania kogeneracji, w pkt 24 Preambuły stwierdza, że wsparcie publiczne powinno być zgodne z postanowieniami wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w zakresie ochrony środowiska, w tym postanowieniami dotyczącymi zakazu kumulacji pomocy.



Zapisy „Wspólnotowych wytycznych dotyczących pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego” w pkt E.3.3.2. Opcja 2 (ppkt 61-62) dopuszczają wsparcie odnawialnych źródeł energii przez państwa członkowskie poprzez wykorzystanie mechanizmów rynkowych takich jak zielone certyfikaty, które zagwarantują wszystkim producentom energii odnawialnej możliwość skorzystania pośrednio z gwarantowanego zapotrzebowania na produkowaną przez nich energię, po cenach wyższych od cen rynkowych energii konwencjonalnej. Jednak w pkt E.3.3 zatytułowanym „Zasady mające zastosowanie do pomocy operacyjnej na odnawialne źródła energii”, w pkt 56 stwierdza się, że: „Pomoc operacyjna może tu być uzasadniona w celu pokrycia różnicy między kosztami produkcji energii z odnawialnych źródeł energii i ceną rynkową takiej energii”. Analogicznie, w pkt E.3.4. (ppkt 66-67) zatytułowanym „Zasady dotyczące pomocy operacyjnej dla produkcji skojarzonej energii elektrycznej i ciepła” wskazano, że wsparcie podmiotów produkujących energię elektryczną w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła może się odbywać w przypadku, gdy koszty produkcji takiej energii elektrycznej lub ciepła przekraczają cenę rynkową. Ponadto wsparcie może być przyznane tylko zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do odnawialnych źródeł energii wskazanymi w pkt 58-66.



Stosowane przez państwo członkowskie systemy wsparcia energii odnawialnej oraz energii wytwarzanej w kogeneracji, nie mogą zatem w nadmierny i nieuzasadniony ekonomicznie sposób wspomagać działalności przedsiębiorców produkujących energię elektryczną. Przyznana pomoc powinna się ściśle ograniczać do pokrycia dodatkowych kosztów produkcji w porównaniu z cenami rynkowymi energii konwencjonalnej.



Dodatkowo należy wskazać, że w pkt H ppkt 74 wspomnianych wyżej wytycznych zawarty jest zapis, zgodnie z którym: „w przypadku pomocy służącej różnym celom a dotyczącej takich samych kosztów kwalifikowanych, będzie stosował się najbardziej korzystny pułap pomocy”.



Należy jednocześnie podkreślić, że przyjmowane przez Komisję Europejską wspólnotowe wytyczne mają na celu zapewnienie jednolitej praktyki i jednolitego rozumienia przepisów przez państwa członkowskie. Stanowią one akt tzw. prawa miękkiego (soft law) i choć nie mają charakteru prawnie wiążącego, to ich adresaci powinni wziąć ich postanowienia pod rozwagę.



Wobec tego, w mojej ocenie, przyjęcie koncepcji, iż przedsiębiorstwa posiadające źródła odnawialne będące jednocześnie jednostkami kogeneracji mogą korzystać z obydwu systemów wsparcia w odniesieniu do tej samej ilości energii elektrycznej, stanowiłoby niczym nieuzasadnione uprzywilejowanie tych podmiotów na rynku, w stosunku do pozostałych wytwórców energii elektrycznej. W związku z powyższym stanąłem na stanowisku, że nie można łączyć obydwu systemów wsparcia w ramach istniejącego stanu prawnego. Producenci energii elektrycznej wytwarzanej w kogeneracji będącej jednocześnie energią odnawialną powinni wybrać, z którego systemu wsparcia w odpowiedniej części produkcji chcą skorzystać (w odniesieniu do tej samej ilości wytworzonej energii elektrycznej) i złożyć wniosek o wydanie wybranych rodzajów świadectw pochodzenia, w odpowiedniej ilości.


 

               Prezes
Urzędu Regulacji Energetyki 

       z upoważnienia
           Wiceprezes
                 /-/
       Wiesław Wójcik

--------------------------------------------------------------------------------

[1] W myśl art. 11 ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2007 r. Nr 21, poz. 124) wypełnienie i ocena wypełnienia obowiązku zakupu energii elektrycznej wytworzonej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła za okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 30 czerwca 2007 r. nałożonego na podstawie art. 9a ust. 8 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, następuje na podstawie przepisów dotychczasowych.

[2] Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dz. U. UE L z dnia 27 października 2001 r.).

[3] Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii oraz zmieniająca Dyrektywę 92/42/EWG (Dz. U. UE L z dnia 21 lutego 2004 r.).

[4] Wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego (2001/C 31/03), Dz. U. UE C z dnia 3 lutego 2001 r.