Nawigacja

Informacja

Informacja w sprawie wyznaczenia przez Prezesa URE Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD)

Warszawa, dnia 21 maja 2007 r.
PREZES  
URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI  
dr Leszek Juchniewicz  

 

(Informacja powołuje się na nieaktualne już przepisy)


Zgodnie z wytycznymi dyrektywy 2003/54/WE dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i dyrektywy 2003/55/WE dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego oraz przepisami ustawy – Prawo energetyczne Operatorzy Systemów Dystrybucyjnych (zwani dalej „OSD”), będący w strukturze przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo, od dnia 1 lipca 2007 r. mają obowiązek uzyskania niezależności pod względem formy prawnej.

I.

Powyższy obowiązek nie dotyczy OSD:

- elektroenergetycznego, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci nie jest większa niż 100 tysięcy,
- obsługującego system elektroenergetyczny o rocznym zużyciu energii elektrycznej nieprzekraczającym 3 TWh w 1996 r., w którym mniej niż 5% rocznego zużycia energii elektrycznej pochodziło z innych połączonych z nim systemów elektroenergetycznych,
- gazowego, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci nie jest większa niż 100 tysięcy i sprzedaż paliw gazowych w ciągu roku nie przekracza 100 mln m3.

Aktualnie z wnioskiem o wyznaczenie na OSD mogą wystąpić:

a) podmioty, które po raz pierwszy będą ubiegać się o wyznaczenie na OSD,
b) podmioty, które w grudniu 2006 r. zostały wyznaczone przez Prezesa URE OSD na czas określony, tj. od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 30 czerwca 2007 r., z uwagi na fakt, iż nie były wydzielone prawnie.

Wyznaczenie OSD powinno nastąpić nie później niż do 30 czerwca 2007 r., tak, aby po tym dniu wyodrębnieni prawnie OSD mogli wykonywać swoją działalność.

W zależności od przyjętego ostatecznie wariantu wyodrębnienia prawnego OSD (ze struktur przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo), podjęcie działalności przez ten podmiot będzie wymagało zmiany posiadanej lub wydania nowej koncesji. Również wyznaczenie danego podmiotu OSD wymaga przeprowadzenia postępowania administracyjnego w celu wydania decyzji administracyjnej w tym przedmiocie.

Mając na uwadze regulacje zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego, dotychczasowe doświadczenia związane z procesem koncesjonowania i wyznaczania operatorów wnioski o wyznaczenie OSD i poprzedzające je wnioski w sprawie koncesji muszą być złożone z odpowiednim wyprzedzeniem. W sytuacji jednoczesnego prowadzenia 20 postępowań administracyjnych w sprawie wyznaczenia OSD (6 OSD gazowych i 14 OSD elektroenergetycznych) kompletne wnioski o wyznaczenie OSD powinny zostać złożone do Prezesa URE najpóźniej do dnia 1 czerwca 2007 r.

 

II. Podstawowe uregulowania prawne

  1. 1. OSD wyznacza Prezes URE na podstawie art. 9h ust. 1 ustawy - Prawo Energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 i Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124 i Nr 52, poz. 343) na wniosek właściciela sieci dystrybucyjnej, w drodze decyzji, na czas określony, który nie może być dłuższy niż okres obowiązywania koncesji.

    Operatorem może być tylko przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na dystrybucję energii elektrycznej lub paliw gazowych.
  2. W myśl art. 22 pkt 2 ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2005 r. Nr 62, poz. 552), przepisy art. 9d ustawy – Prawo energetyczne, w zakresie dotyczącym obowiązku uzyskania niezależności pod względem formy prawnej operatorów systemów dystrybucyjnych stosuje się od dnia 1 lipca 2007 r. Zatem z dniem 1 lipca 2007 r. OSD mają obowiązek uzyskania niezależności pod względem formy prawnej – z zastrzeżeniem zawartym w pkt I. Informacji, a wynikającym z przepisów art. 9d ust. 7 ustawy – Prawo energetyczne.
  3. Ustawa - Prawo energetyczne i przepisy wykonawcze nie określają trybu i sposobu organizacji procesu wydzielania OSD. Jednakże z punktu widzenia Prezesa URE proces wydzielania OSD powinien być tak zaprojektowany aby jego realizacji towarzyszył minimalny poziom ryzyka i minimalny poziom kosztów dla odbiorców, OSD był niezależny od innych rodzajów działalności i posiadał własny majątek, a cały proces przekształceń został zrealizowany tak, aby od 1 lipca 2007 r. mogli funkcjonować OSD wyznaczeni w trybie art. 9h ustawy – Prawo energetyczne.
  4. 4. Wyznaczenie OSD przez Prezesa URE będzie wiązało się (podobnie, jak to miało miejsce w grudniu 2006 r.) z koniecznością dokonania oceny czy dane przedsiębiorstwo energetyczne spełnia wymogi formalno-prawne określone w ustawie oraz czy ma możliwości realizacji ustawowych obowiązków OSD.

 

III. Zakres dokumentacji wniosku o wyznaczenie OSD.

Przedsiębiorstwa energetyczne, ubiegające się o pełnienie funkcji OSD, do wniosku o wyznaczenie ich operatorami powinny załączyć następujące dokumenty i informacje:

  1. Aktualny odpis lub wyciąg z właściwego rejestru przedsiębiorców, uzyskany nie wcześniej niż 3 miesiące przed przedłożeniem Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki.
  2. Statut przedsiębiorcy z uwzględnieniem struktury wewnętrznej oraz zaznaczeniem funkcji realizowanych przez poszczególne jednostki organizacyjne.
  3. Wyszczególnienie ewentualnie posiadanych w innych podmiotach gospodarczych udziałów i akcji, wraz z opisem działalności tych podmiotów.
  4. Wykaz osób odpowiedzialnych za zarządzanie firmą i systemem dystrybucyjnym (w przypadku OSD funkcjonujących w grupach kapitałowych - wykaz osób odpowiedzialnych za zarządzanie spółką holdingową).
  5. Oświadczenia osób odpowiedzialnych za zarządzanie, że nie uczestniczą w strukturach zarządzania przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo lub przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się także działalnością gospodarczą niezwiązaną z paliwami gazowymi i energią elektryczną i że nie są odpowiedzialne - bezpośrednio lub pośrednio - za bieżącą działalność w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej innej niż wynikająca z zadań operatorów.
  6. Informacje czy i jak – dla zapewnienia niezależności osób odpowiedzialnych za zarządzanie OSD – zostały uregulowane procedury ewentualnego odwołania tych osób z zarządu OSD.
  7. Dokumenty potwierdzające tytuł prawny przedsiębiorcy do majątku, który będzie wykorzystywany do wykonywania funkcji OSD (np. akt notarialny, odpis z księgi wieczystej, wypis z rejestru gruntów, umowy dzierżawy, umowy użyczenia, itp.).
    Dopuszcza się złożenie przez przedsiębiorcę oświadczenia - pod rygorem określonym w art. 233 § 1[1] o posiadaniu tytułu prawnego do majątku mającego służyć do wykonywania działalności OSD, wraz z wykazem tego majątku. Należy także przedstawić wykaz posiadanych tytułów prawnych do ww. majątku wraz z wyszczególnieniem ich rodzajów.
    ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.) –
  8. Wyszczególnienie majątku, jakim będzie dysponować przedsiębiorca w celu prawidłowego wykonywania funkcji OSD wraz z podaniem jego struktury wiekowej, wartości księgowej i informacją, czy wartość księgowa majątku dystrybucyjnego, podlegała przeszacowaniu.
    (W przypadku, gdy przedstawienie tego wyszczególnienia w formie wydruku byłoby kłopotliwe, możliwe jest przedstawienie go w formie elektronicznej na płycie CD.).
  9. Informacje dot. ewentualnego majątku „wątpliwego”, wobec którego toczą się spory bądź postępowania sądowe.
  10. Określenie obszaru, na którym będzie wykonywana działalność gospodarcza OSD.
  11. Określenie liczby odbiorców przyłączonych do sieci.
  12. Informacje, czy przedsiębiorca będzie wykonywał funkcję OSD również na majątku należącym do innego przedsiębiorstwa energetycznego posiadającego koncesję na dystrybucję energii elektrycznej lub paliw gazowych.
    (Jeżeli tak, to – stosownie do postanowień art. 9h ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne – konieczna jest zgoda właściciela tego majątku.).
  13. Zasady prowadzenia ruchu sieci dystrybucyjnej, w przypadku nie posiadania dotychczas zatwierdzonej przez Prezesa URE Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej, w części dotyczącej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarządzania ograniczeniami systemowymi, zgodnie z art. 9g ust. 9 ustawy – Prawo Energetyczne.
    W przypadku braku IRiESD, proszę podać:
    - termin opracowania przedmiotowej instrukcji,
    - termin przekazania do zatwierdzenia przez Prezesa URE instrukcji w części dotyczącej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarządzania ograniczeniami systemowymi, zgodnie z art. 9g ust. 9 ustawy – Prawo Energetyczne.
  14. Program określający przedsięwzięcia podjęte w celu zapewnienia niedyskryminacyjnego traktowania użytkowników systemu. W przypadku braku takiego programu, proszę podać termin jego opracowania i wdrożenia do stosowania w przedsiębiorstwie.
  15. (Obowiązek ten nie dotyczy OSD wymienionych w pkt I. Informacji.)
  16. Zasady współpracy z innymi operatorami systemów elektroenergetycznych bądź systemów gazowych lub przedsiębiorstwami energetycznymi, w celu zapewnienia spójności działania systemów i skoordynowania ich rozwoju (zakres i procedury wymiany informacji między operatorami).
  17. Opis systemu ochrony informacji niejawnych i informacji prawnie chronionych, które mogłyby naruszać tajemnicę handlową użytkowników systemu dystrybucyjnego lub mogłyby być wykorzystane w inny sposób niż dla zarządzania siecią dystrybucyjną.

Wszystkie przedkładane w trakcie postępowania administracyjnego toczącego się przed Prezesem Urzędu Regulacji Energetyki kopie dokumentów powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem. Natomiast wyjaśnienia i oświadczenia składane w toku tego postępowania powinny być podpisane przez osoby upoważnione do reprezentowania strony.

W celu ograniczenia ilości przesyłanych dokumentów do niezbędnego minimum, Prezes URE może wykorzystać w postępowaniu w sprawie wyznaczenia OSD, będące w jego posiadaniu, dokumenty dotyczące danego przedsiębiorcy. Jeżeli, któryś z wymienionych powyżej dokumentów został przekazany do URE w poprzednich postępowaniach prowadzonych przez Prezesa URE i zachował swoją aktualność, to może zostać wykorzystany w toczącym się postępowaniu w sprawie wyznaczenia OSD. W takim przypadku do wniosku należy załączyć stosowną informację oraz wskazać daty i numery pism a także komórkę organizacyjną URE będącą adresatem korespondencji. Wówczas nie jest konieczne powtórne przekazywanie tych dokumentów.

 

IV. W przypadku wyboru modelu wydzielenia OSD określonego w Protokole uzgodnień z dnia 12 marca 2007 r. (wydzielenie obrotu z dotychczasowej spółki dystrybucyjnej do odrębnego podmiotu – w 100% zależnego od OSD), konieczne będzie uwzględnienie i udokumentowanie także następujących elementów.

W sytuacji, gdyby wyodrębniony prawnie OSD miał posiadać udziały w przedsiębiorstwie prowadzącym działalność w zakresie sprzedaży lub wytwarzania energii elektrycznej, a w odniesieniu do paliw gazowych – w zakresie magazynowania, skraplania oraz sprzedaży lub wytwarzania, szczególnej uwagi wymaga kwestia zapewnienia niezależności operatora w związku z postanowieniami art. 9d ust. 1 i 2 ustawy – Prawo energetyczne. W konsekwencji zarząd spółki będzie obowiązany do zagwarantowania odpowiednich procedur i regulacji korporacyjnych.

  1. Realizacja ww. warunków w proponowanej strukturze jest złożona. Wymaga ona wprowadzenia najlepiej wprost do statutu OSD postanowień dotyczących:
    - zakazu uczestnictwa i odpowiedzialności OSD – za bieżącą działalność w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej innej niż wynika to z zadań OSD,
    - przekazania innym osobom (prawnym lub fizycznym), odrębnym od OSD, wykonywania praw i obowiązków wynikających z akcji (udziałów) posiadanych przez OSD w innych podmiotach (na czas wykonywania funkcji OSD lub do czasu zakończenia procesu przekształceń).
    W szczególności należy zwrócić uwagę na konieczność zagwarantowania rozdziału zarządu w OSD i przedsiębiorstwie powiązanym. Zgodnie z art. 9d ust. 2 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne, wymagane jest aby osoby odpowiedzialne za zarządzanie OSD nie uczestniczyły w strukturach zarządzania przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo lub przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się także działalnością niezwiązaną z energią elektryczną lub paliwami gazowymi, ani nie były odpowiedzialne – bezpośrednio lub pośrednio – za bieżącą działalność inną niż wynikającą z zadań OSD.
    W takiej sytuacji – na etapie składania wniosku o wyznaczenie OSD – osoby odpowiedzialne za zarządzanie OSD są obowiązane do złożenia stosownych oświadczeń (indywidualnych).
  2. Ze względu na wynikające z powyższego modelu utrudnienia, taka struktura organizacyjna powinna być tymczasowa, co wskazuje na konieczność precyzyjnego określenia przez OSD i jego właściciela ścieżki dojścia do stanu docelowego, w którym zarówno obowiązki OSD, jak i obowiązki wynikające z posiadanych akcji (udziałów) innych przedsiębiorstw będą mogły być realizowane bez zbędnych komplikacji (najlepiej w strukturze siostrzanej OSD i innych działalności).
    Mając na uwadze, iż rzeczywistym celem wydzielenia OSD z przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo powinno być zapewnienie skutecznego i niedyskryminacyjnego dostępu odbiorców do sieci dystrybucyjnych oraz pełnej niezależności OSD, wyrażam pogląd, iż cały proces zmian restrukturyzacyjnych dla osiągnięcia tego celu powinien zostać zrealizowany najpóźniej do końca czerwca 2008 r.
    Należy także zaznaczyć, że do czasu zakończenia procesu przekształceń ewentualne wyznaczenie OSD nastąpi także na czas oznaczony, niezbędny do zakończenia tego procesu, o ile zostaną spełnione inne wskazane powyżej warunki.

 

 

 
[1] Zgodnie z treścią art. 233 § 1 kk, kto składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.






 
  Prezes
  Urzędu Regulacji Energetyki
  /-/
  dr Leszek Juchniewicz
Data publikacji : 21.05.2007
Data modyfikacji : 07.02.2024

Opcje strony

do góry