Urząd Regulacji Energetyki Rozmowy Instalu - URE w mediach -

Jak Pan ocenia obecny stan przedsiębiorstw ciepłowniczych działających w Polsce?

Koncesjonowane ciepłownictwo charakteryzuje się ogromnym zróżnicowaniem. Z pewnością sektor nie powinien narzekać na swoją kondycję finansową, która ostatnio wyraźnie i systematycznie poprawia się. Zdecydowany wpływ na wynik finansowy koncesjonowanego sektora ciepłowniczego ma niewątpliwie działalność przedsiębiorstw wytwarzających ciepło i energię elektryczną w kogeneracji. Choć generalnie majątek przedsiębiorstw ciepłowniczych jest mocno zdekapitalizowany, to jednak pozytywnym zjawiskiem obserwowanym w ostatnich latach jest zahamowanie wzrostu wartości wskaźnika dekapitalizacji tego majątku - od 2002 r. systematycznie wzrasta nie tylko wskaźnik reprodukcji majątku trwałego w sektorze, ale również liczba przedsiębiorstw ciepłowniczych realizujących przedsięwzięcia inwestycyjne.Wśród wskaźników ekonomicznych należy także odnotować systematyczny wzrost wydajności pracy i produktywności majątku trwałego. Do innych wskaźników finansowych, które również wykazują pozytywne zmiany należy także zaliczyć znaczny wzrost płynności finansowej i silny spadek całkowitego zadłużenia przedsiębiorstw sektora ciepłowniczego.
Także wskaźniki techniczne ewoluują w korzystnym kierunku, szczególnie w kontekście unijnej polityki klimatycznej i jej wymogów. Istotnie wzrosła w ostatnich ośmiu latach sprawność wytwarzania ciepła. Bardzo pozytywnie oceniam przede wszystkim silny spadek intensywności emisji zanieczyszczeń, zwłaszcza pyłów oraz gazów SO₂ i NO_x, a także dwutlenku węgla.

Kilka lat temu powstała koncepcja rozdzielenia ustawy Prawo energetyczne na trzy odrębne ustawy dotyczące: energetyki, ciepłownictwa i gazownictwa czy koncepcja ta zupełnie upadła , czy coś się w tym temacie dzieje?

To bardzo dobre pytanie, ale powinno zostać raczej skierowane do Ministra Gospodarki. To właśnie w podległym mu resorcie przygotowywane są projekty ustaw. Obecnie mówi się o prawie gazowym, prawie energetycznym oraz ustawie o energiach odnawialnych. Trudno na tym etapie przesądzać, na ile części zostanie podzielone Prawo energetyczne.

Pytanie poprzednie zadałem nie bez przyczyny, bowiem ceny energii elektrycznej zostały już kilka lat temu uwolnione , czy czeka to wkrótce również ceny ciepła?

Uwolnione zostały ceny dla tzw. odbiorców biznesowych, instytucjonalnych (tzw. grup taryfowych A, B i C). Natomiast nadal regulowane są ceny dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych. Aby Prezes URE mógł zwolnić przedsiębiorstwa z obowiązku zatwierdzania taryf na rynku musi istnieć na tym rynku konkurencja. Rynek ciepła sieciowego z uwagi na uwarunkowania techniczne charakteryzuje się pewną specyfiką. Na lokalnym rynku ciepła odbiorca nie ma rzeczywistych możliwości dowolnego wyboru przedsiębiorstwa dostarczającego nośnik ciepła za pomocą sieci, a i dostawca ma ograniczone możliwości pozyskiwania odbiorców. Ograniczenia te wynikają nie tylko z uwarunkowań technicznych (jak zasięg i parametry istniejących sieci), ale i ekonomicznych (wysoka kapitałochłonność budowy nowych odcinków sieci i jej rozwój). Odbiorca może mieć teoretycznie możliwość wyboru źródła, z którego może zakupić ciepło dostarczane do niego siecią ciepłowniczą. Jednak wybór ten zawsze będzie silnie ograniczony uwarunkowaniami technicznymi, czyli m.in. układem sieci ciepłowniczej i zdolnością przesyłową poszczególnych jej odcinków. W związku z tym konkurencja na lokalnym rynku ciepła pomiędzy przedsiębiorstwami ciepłowniczymi może tylko w pewnym zakresie rozwijać się np. przy wyborze technologii i paliwa używanego do wytwarzania ciepła, które z kolei powinny być czynnikami wpływającym na obniżanie kosztów i cen oferowanych przez przedsiębiorstwa. Konkurencja jest również możliwa na etapie podejmowania decyzji o budowie nowych lub rozbudowie istniejących systemów ciepłowniczych.

Właśnie tworzenie cen ciepła i później żmudny proces ich zatwierdzania spędza sen z powiek wielu PEC-om. Czy mechanizmy taryfikacji cen ciepła zostaną udoskonalone? Podam taki przykład - przedsiębiorstwu został zatwierdzony taryfikator ale w trakcie procesu zatwierdzania lub zaraz po otrzymaniu decyzji URE nastąpiła zmiana cen węgla lub gazu (najczęściej „w górę”). Zanim zostanie opracowany nowy wniosek, przeprowadzona procedura zatwierdzania, upłynąć może nawet kilka miesięcy - jak pokryć straty przedsiębiorstwa wynikłe z tego tytułu ? Słyszałem opinię ,że należałoby wprowadzić mechanizm, wg którego w takim przypadku przedsiębiorstwo mogłoby korygować samo cenę ciepła według ustalonego wzoru czy procedury.

Takim mechanizmem już teraz jest możliwość wnioskowania przez przedsiębiorstwa o korektę taryf. Jeśli wnioski o korekty są uzasadnione i dobrze przygotowane to takie postępowania przed Prezesem URE wcale nie trwają długo.

Z Pana publicznych wypowiedzi i publikacji Urzędu wynika zainteresowanie zagadnieniem inteligentnych sieci (smart grid) i smart metering (inteligentnego pomiaru). Jednak daje się zauważyć, że w przeważającej mierze dotyczy to produkcji i dystrybucji energii elektrycznej. Nic lub bardzo mało mówi się w Polsce o takich systemach dla ciepła, gazu a nawet wody, tak jak to stosują kompleksowo dla wszystkich mediów niektóre aglomeracje miejskie na zachodzie Europy. Czym to jest podyktowane?

Istotnie, elektroenergetyka jest pierwszym sektorem, który rozpoczął projekty pilotażowe w zakresie smart grid. Bardzo dobrze stałoby się, gdyby za jej przykładem poszły kolejne rynki infrastrukturalne. Byłaby to wielka wartość dodana, którą z pewnością doceniliby konsumenci.

Dziękuję.