Konsumencie paliw i energii! Poznaj swoje prawa przed wakacjami
Przed wakacjami - co warto wiedzieć? - to już piąta edycja akcji realizowanej wspólnie przez instytucje, urzędy i organizacje, która ma na celu informowanie o ważnych kwestiach dotyczących bezpieczeństwa, praw i obowiązków konsumentów przed rozpoczęciem sezonu urlopowego. W tym roku Urząd Regulacji Energetyki zwraca szczególną uwagę na prawa odbiorców na rynku energii, choć jest to temat ponadczasowy. Jednakże mając trochę wolnego czasu, może warto wtedy o tym pomyśleć?
Prawo do zmiany sprzedawcy
Konsument ma prawo do zmiany sprzedawcy energii elektrycznej i paliw gazowych od kilku już lat. Przed przeprowadzeniem zmiany warto jednak poświęcić dłuższą chwilę na lekturę oferty, aby dokładnie zapoznać się z warunkami proponowanej umowy. Należy zwrócić szczególną uwagę na opcje płatności, okres obowiązywania kontraktu i warunki jego wypowiedzenia, a także sprawdzić, czy nie ma w nim tzw. ukrytych opłat, np. ubezpieczenia. Urlop to dobra okazja, by spokojnie i bez pośpiechu poznać procedurę zmiany sprzedawcy oraz sposoby porównywania ofert. Dokonanie trafnego wyboru przyniesie z pewnością wiele korzyści, w tym m.in. oszczędność finansową.
Przygotowana przez Urząd Regulacji Energetyki strona internetowa www.maszwybor.ure.gov.pl pomoże odbiorcom w gospodarstwach domowych w porównaniu ofert sprzedawców energii. Na stronie tej znajduje się Cenowy Energetyczny Kalkulator Internetowy - CENKI. Korzystając z kalkulatora możemy zapoznać się z ofertami sprzedawców energii i policzyć jej ceny, tj. koszty zakupu i dostarczenia do domu. Pamiętajmy przy tym, że kalkulator pokazuje różnicę w koszcie zakupu energii elektrycznej w ujęciu rocznym. Gdy jednak podpisujemy umowę wieloletnią skala oszczędności może ulec zmianie. Niektóre oferty sprzedawców zawierają bowiem różne ceny energii w kolejnych latach trwania umów wieloletnich. Dlatego zawsze należy dokładnie zapoznać się z ofertą przedstawianą przez sprzedawcę energii.
Prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość
Wakacje to dobry czas na rozważenie możliwości zmiany sprzedawcy energii. Prawo do zmiany sprzedawcy wszyscy mamy już od kilku lat. Nie każdy jednak wie, że w przypadku umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy lub na odległość może od tej umowy odstąpić w terminie 10 dni od dnia jej podpisania. Jeśli zatem umowa - po wnikliwej analizie jej zapisów - nie odpowiada odbiorcy, może ulec rozwiązaniu w ciągu 10 dni od momentu jej zawarcia. W tym celu informację o odstąpieniu od umowy należy wysłać pocztą, koniecznie za potwierdzeniem odbioru. Odstąpienia można dokonać także osobiście, w siedzibie przedsiębiorstwa.
Prawo do informacji
Odbiorca energii elektrycznej i paliw gazowych ma także prawo dostępu do informacji. Jeśli podczas urlopu konsument korzysta z Internetu, może dowiedzieć się o możliwości zmiany sprzedawcy i stosowanej przy tym procedurze, wchodząc na stronę internetową wybranego przedsiębiorstwa energetycznego - dystrybutora w przypadku energii elektrycznej bądź sprzedawcy w przypadku paliw gazowych.
Konsumentowi przysługuje także prawo do uzyskania od przedsiębiorstwa informacji na temat zasad rozliczeń oraz aktualnych taryf, co jest szczególnie ważne w kontekście zmian, które zostaną wprowadzone od 1 sierpnia 2014 r. Od tego dnia przedsiębiorstwa gazowe zobowiązane są do prowadzenia rozliczeń za dostarczony gaz oraz świadczone usługi przesyłania i dystrybucji w jednostkach energii. Oznacza to, że na rachunkach, które będą otrzymywać konsumenci, zamiast ceny gazu za m3 znajdować się będzie cena za kWh (kilowatogodzinę) wyrażoną w groszach. W przybliżeniu 1 m3 odpowiada ok. 11 kWh gazu wysoko metanowego. Wato zaznaczyć, że wysokość rachunków końcowych z powodu zmiany jednostek nie ulegnie zmianie. Celem wprowadzanej zmiany jest dostosowanie reguł obowiązujących na polskim rynku gazu do zasad Unii Europejskiej.
Zasady rekomendowane przez URE
Oprócz praw odbiorców szczegółowo opisanych w dostępnych na stronie internetowej URE opracowaniach: Zbiorze Praw Konsumenta Energii Elektrycznej i Zbiorze Praw Konsumenta Paliw Gazowych, po które warto sięgnąć jeszcze przed wakacjami, dobrze także pamiętać o trzech prostych zasadach. Przestrzeganie ich pozwoli urlopowiczom zabezpieczyć się na wypadek przykrych niespodzianek po powrocie z wakacji.
Zasada nr 1 - uregulowanie rachunku za energię
Ważne, aby przed wyjazdem na urlop upewnić się, czy rachunek za energię i gaz został uregulowany we właściwym terminie lub czy termin ten nie upływa podczas wakacyjnej nieobecności. Wprawdzie przedsiębiorstwo energetyczne nie pozbawi konsumenta dostaw gazu czy energii jeśli termin ten zostanie nieznacznie przekroczony, niemniej jednak może wstrzymać ich dostarczanie w przypadku co najmniej miesięcznej zwłoki z zapłatą. Zanim jednak przedsiębiorstwo energetyczne pozbawi odbiorcę dostaw mediów, musi on zostać powiadomiony na piśmie o zamiarze wypowiedzenia przez to przedsiębiorstwo umowy. Ponadto, jest ono zobowiązane wyznaczyć odbiorcy dodatkowy, dwutygodniowy termin do zapłaty zaległych i bieżących należności. Należy także pamiętać, że wznowienie dostawy energii czy gazu wiąże się z koniecznością poniesienia dodatkowej opłaty, której wysokość określona jest w taryfie przedsiębiorstwa. Dlatego przed planowaniem dłuższej podróży, warto upewnić się co do terminu widniejącego na rachunku.
Zasada nr 2 - zabezpieczenie urządzeń na wypadek wyładowań atmosferycznych
Zmieniające się warunki klimatyczne coraz częściej powodują ekstremalne skoki temperatury powietrza, upały, nagłe wichury czy burze połączone wyładowaniami atmosferycznymi. Zwłaszcza wyładowania mogą być szczególnie szkodliwe dla podłączonych do sieci urządzeń. Dlatego, przed wyjazdem, urządzenia najlepiej całkowicie wyłączyć z sieci lub - w razie konieczności -pozostawić podłączone do sieci za pośrednictwem listy ochronnej, zabezpieczającej przed skutkami nagłych zmian napięcia (w przypadku wrażliwych urządzeń elektronicznych) czy skorzystać z gniazdek z uziemieniem (w przypadku np.: lodówki).
Zasada nr 3 - racjonalne użytkowanie energii
Wyłączenie z sieci urządzeń podczas wakacyjnej nieobecności zarówno w domu jak i w rodzinnej firmie, to nie tylko najskuteczniejsza i zarazem najprostsza metoda ich zabezpieczenia przed awarią, lecz także znakomity sposób oszczędzania energii. W ten właśnie sposób można zmniejszyć rachunek za prąd i wykazać się ”eko” podejściem, tj. racjonalnie użytkować energię z korzyścią dla środowiska naturalnego.
Więcej przydatnych informacji znajduje się na stronach:
www.ure.gov.pl, www.maszwybor.ure.gov.pl oraz w Poradniku dla Odbiorców Paliw i Energii.
Już po raz piąty radzimy wspólnie
W tym roku w ramach wspólnej akcji Przed wakacjami - co warto wiedzieć? już po raz piąty radzimy o czym pamiętać, wybierając się na urlop. W przedsięwzięciu bierze udział 35 instytucji, które na swoich stronach internetowych właśnie dziś wspólnie informują m.in. o bezpieczeństwie, prawach i obowiązkach ważnych do zapamiętania przed długim urlopem wypoczynkowym. Bez względu gdzie i jak spędzasz urlop - powinieneś znać swoje prawa. Dzięki wspólnej akcji wszystkich uczestników projektu znajdziesz potrzebne informacje, o których nie można zapomnieć przed wakacjami. Planujesz wakacyjny wypoczynek - poznaj swoje prawa. Informacji szukaj na głównych stronach internetowych uczestników wspólnego projektu:
- Czego nie wiedzą turyści? - wyniki najnowszych badań oraz porady prawne dotyczące umów o świadczenie usług turystycznych - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
- Bezpieczeństwo dziecka podczas wakacji - Rzecznik Praw Dziecka.
- Należyte przygotowanie się do wyjazdu za granicę - Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
- Wypoczynek dziecka na koloniach lub obozie - Ministerstwo Edukacji Narodowej.
- O letniej edycji akcji Bezpieczna Woda oraz o tym Jak korzystać z Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych? - Ministerstwo Sportu i Turystyki.
- O kąpieliskach w Polsce - Główny Inspektorat Sanitarny.
- O tym jak sprawdzić czy autobus, którym podróżujemy jest sprawny technicznie - Komenda Główna Policji.
- Jak młodzi mają chronić dane osobowe w czasie wakacji - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
- Jak wybrać odpowiednie ubezpieczenie turystyczne - Rzecznik Ubezpieczonych.
- Numery alarmowe i społeczne na terenie całej Unii Europejskiej, usługi o podwyższonej płatności i roaming - Urząd Komunikacji Elektronicznej.
- O towarach spoza Unii Europejskiej zwolnionych z cła oraz o obowiązku podatkowym osób pracujących w czasie wakacji za granicą Ministerstwo Finansów.
- Wakacyjne podróże samolotem – prawa przysługujące pasażerom linii lotniczych oraz co można, a czego nie można przewieźć samolotem - Urząd Lotnictwa Cywilnego.
- Co warto wiedzieć przed i w trakcie podróży koleją, jakie prawa przysługują pasażerowi oraz czego może oczekiwać od przewoźnika - Urząd Transportu Kolejowego.
- Jak sprawnie dotrzeć do celu i nie utknąć w korkach - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
- Procedury zmiany dostawcy energii i porównywania ofert - Urząd Regulacji Energetyki.
- Zasady bezpiecznego obchodzenia się z ogniem - Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej.
- O dobrych praktykach mających wpływ na środowisko, o których należy pamiętać również w wakacje - Ministerstwo Środowiska.
- O Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego - Narodowy Fundusz Zdrowia.
- O prawach konsumentów na terenie Unii Europejskiej - Europejskie Centrum Konsumenckie.
W akcji biorą także udział Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Warszawa, Wrocław, Szczecin.