Raport URE - Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw energetycznych w świetle drugich badań ankietowych
Przedstawiamy wyniki drugiego już pomiaru badań na temat społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw energetycznych.
Propagowanie społecznej odpowiedzialności biznesu energetycznego jest jednym z priorytetów Urzędu Regulacji Energetyki, a zadaniami zrealizowanymi przez urząd w latach 2008 - 2009 była m.in. popularyzacja dobrych praktyk konsumenckich oraz troska o rzetelność firm energetycznych wobec klientów i wzmocnienie współpracy przedsiębiorstw z instytucjami i organizacjami lokalnymi zajmującymi się ochroną interesów odbiorców.
|
Nowe w Polsce
Ankiety zostały skierowane przez Prezesa URE do 50 zarządów przedsiębiorstw energetycznych. Przedmiotem badania jest poziom akceptacji i stan praktycznych wdrożeń idei CSR, całość podzielono - tak jak w poprzednim roku - na cztery części:
„A” - strategia i zarządzanie CSR. Odpowiedzi miały dostarczyć informacji: o rozumieniu koncepcji, szczególnie przez władze firmy; o relacjach CSR i strategii spółki; o odpowiedzialności za CSR i jej zarządzanie;
„B” - badanie wykorzystywanych ogólnych procedur wdrażania CSR;
„C” - praktyka konkretnych działań CSR podejmowanych w odniesieniu do: środowiska pracowniczego, środowiska naturalnego, społeczności lokalnej oraz rynku;
„D” - problematyka tzw. odbiorcy wrażliwego społecznie, w szczególności był to sprawdzian dla firm elektroenergetycznych i gazowych realizacji art. 3 ust. 7 i 8 dyrektywy elektroenergetycznej (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 roku oraz art. 3 ust. 3 i 4 dyrektywy gazowej (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z 13 lipca 2009 roku). Pytania o taką grupę odbiorców skierowano także do przedsiębiorstw ciepłowniczych.
Kogo pytamy?
Ankiety przesłano do:
- w elektroenergetyce - zarządów zarówno grup kapitałowych, jak i członków tych grup, obejmując zarówno obrót, jak i dystrybucję (łącznie 33 podmioty),
- w gazownictwie - zarządu grupy kapitałowej oraz zarządów członków tej grupy w gazie, oraz operatora gazociągów przesyłowych (łącznie 8 podmiotów),
- w ciepłownictwie - zarządów zarówno zintegrowanych pionowo przedsiębiorstw produkcyjno-dystrybucyjnych, jak i zarządów przedsiębiorstw zajmujących się wyłącznie dystrybucją ciepła (łącznie 9 podmiotów).
O co pytamy?
Przede wszystkim o politykę firm energetycznych wobec odbiorców, w tym odbiorców wrażliwych społecznie. W Raporcie z badań znalazły się szczegółowe informacje dotyczące postępowania firm energetycznych wobec odbiorcy wrażliwego społecznie, obecności przedsiębiorstw energetycznych w środowisku lokalnym, współpracy z ośrodkami pomocy społecznej, instalowania liczników przedpłatowych, procedur komunikacji wewnętrznej, audytu w zakresie CSR. Zestaw pytań we wszystkich częściach ankiety w roku 2010 został w zasadzie zachowany. Pojawiły się też nowe pytania, które dotyczyły: przystąpienia przedsiębiorstw energetycznych do Deklaracji w sprawie zrównoważonego rozwoju w branży energetycznej w Polsce, przedstawionej przez PGNiG SA podczas I Ogólnopolskiej Konferencji Zrównoważonego Rozwoju w Branży Energetycznej, która odbyła się w Warszawie, 17 czerwca 2009 r. oraz barier wdrożenia zasad CSR w przedsiębiorstwie.
Ankietami objęto okres 1 stycznia 2009 r. - 31 grudnia 2009 r., tak więc uzyskane dane zamykają pewien okres, stanowią punkt wyjściowy do kontynuowania w kolejnych latach badań postępu we wdrażaniu koncepcji CSR w sektorze energetycznym i pozwalają na porównanie wyników z pierwszym badaniem ankietowym z 2009 roku.
35 % ...czyli jest lepiej
Z lektury raportu wynika m.in. że 35% ankietowanych przedsiębiorstw posiada strategię na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu - wzrost o 22 pkt procentowe w porównaniu z ubiegłym rokiem. Na zadane pytania odpowiedzi twierdzącej udzieliły m.in. wszystkie spółki gazownicze. Strategii CSR nie ma 40% ankietowanych, 22% planuje jej powstanie, 3% nie ustosunkowało się do pytania.
8 przedsiębiorstw energetycznych załączyło kopię przyjętej strategii CSR (w ubiegłym roku tylko 2 firmy). Niektóre z firm, które informowały Prezesa URE o braku wyodrębnionej polityki CSR podały, że elementy strategii CSR zawarte są w ogólnej strategii firmy. Jeden z respondentów uważał, że obowiązek przygotowania strategii CSR w obszarze działań „dotyczących wspierania odbiorców wrażliwych spoczywa na instytucjach oraz organach rządowych (…) Jeśli wdrożenie powyższych działań będzie spoczywało na przedsiębiorstwie to jest to możliwe przy założeniu, że Prezes URE wyrazi zgodę na uwzględnienie całkowitych kosztów z tym związanych w przychodzie regulowanym przy kalkulacji taryfy.”
Licznikom przedpłatowym nadal mówimy nie
Przedpłatowy układ pomiarowo‐rozliczeniowy służący do rozliczeń za dostarczane paliwa gazowe, energię elektryczną lub ciepło przedsiębiorstwo energetyczne może zainstalować, jeżeli odbiorca co najmniej dwukrotnie w ciągu kolejnych 12 miesięcy zwlekał z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone usługi przez okres co najmniej jednego miesiąca (art. 6a ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo energetyczne).
Możliwość instalowania układów przedpłatowych zarówno przedsiębiorstwa energetyczne, jak i Ośrodki Pomocy Społecznej traktują jako jedną z form pomocy odbiorcom w trudnej sytuacji finansowej. Interesujące było przyjrzenie się, w jaki sposób przedsiębiorstwa energetyczne korzystają z tej formy pomocy odbiorcom i jakie zachodzą w tej mierze zmiany. Dlatego też, kolejny raz poproszono o podanie danych dotyczących układów przedpłatowych. Na podstawie przeanalizowanych informacji, stwierdzono, że liczniki pre-paid są w nikłym stopniu wykorzystywane do zabezpieczenia elementarnej ilości energii odbiorcom wrażliwym społecznie.
Z nadesłanych odpowiedzi na tę część pytań ankiety w sektorze ciepłowniczym wynika, że przedsiębiorstwa ciepłownicze nie instalują układów przedpłatowych. Pomijając kwestie techniczne wydaje się, że dzieje się tak dlatego, iż użytkownicy mieszkań lub lokali użytkowych w budynkach wielolokalowych generalnie nie są odbiorcami w rozumieniu ustawy - Prawo energetyczne. Odbiorcami ciepła w przypadku obiektów wielolokalowych są właściciele budynków albo podmioty nimi zarządzające. Podobnie jak w pierwszym badaniu również żadna ze spółek gazowych nie instalowała tego rodzaju układu pomiarowo‐rozliczeniowego, przy czym żadna ze spółek nie wyjaśniła powodów tego stanu.
Płacisz albo ...
Lektura Raportu przynosi interesujące informacje na temat procedur i ilość wyłączeń energii (elektryczność, gaz, ciepło) odbiorcom wrażliwym społecznie. Z podanych informacji wynika, że zjawisko to występuje w skali od 3 141 do 25 255 wyłączeń (odbiorców z grupy taryfowej G - odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwach domowych). Żadne przedsiębiorstwo ciepłownicze ani gazownicze nie wskazało na wstrzymanie dostaw z tego tytułu.
Przedsiębiorstwa pomagają odbiorcom
Najbardziej rozpowszechnioną formą pomocy odbiorcom w 2009 r., podobnie jak w 2008 r., było: rozłożenie należności głównej na raty, rozłożenie należności głównej wraz z odsetkami na raty oraz zawarcie porozumienia o spłacie długu, przy czym dodatkowo stosowano również pomoc w formie rozłożenia odsetek na raty. Ponadto, w stosunku do większej, niż w poprzednio, ilości odbiorców zaniechano windykacji należności. Koszty świadczonej odbiorcom pomocy, które kształtowały się na poziomie od 238 - 300 PLN do ponad 2,7 mln PLN w 2008 r. znacznie wzrosły i wynosiły od 685 - 965 PLN do około 5,7 mln PLN w 2009 r.
Zapraszamy do lektury pełnej wersji raportu.
Prezes URE serdecznie dziękuje wszystkim zarządom przedsiębiorstw energetycznych, które podjęły trud wypełnienia przesłanej ankiety.