Regulator rozdysponował ponad 1,7 miliarda zł pomocy publicznej dla branż energochłonnych
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki przyznał rekompensaty dla przedsiębiorstw działających w sektorach energochłonnych za 2022 r. Pomoc na łączną kwotę 1 mld 746 mln zł otrzyma 95 przedsiębiorstw. Wysokość pomocy publicznej jest ponad dwukrotnie większa niż rok temu.
Rekompensaty narzędziem przeciwdziałania ucieczce przemysłu
Rekompensaty przyznawane są w związku z przenoszeniem kosztów zakupu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorach energochłonnych. Takie rozwiązanie ma na celu ograniczenie ryzyka przeniesienia produkcji wrażliwych branż do krajów, w których nie jest prowadzona tak ambitna jak w UE polityka klimatyczna (tzw. zjawisko ucieczki emisji, ang. carbon leakage).
Pomocą publiczną obejmowane są przedsiębiorstwa z kluczowych sektorów polskiej gospodarki, takich jak hutnictwo i inne gałęzie przemysłu metalurgicznego, branża papiernicza, czy przemysł chemiczny i petrochemiczny, które są najbardziej obciążone kosztami związanymi z wysokimi cenami energii i kosztami uprawnień do emisji CO2.
Od 2022 r. URE publikuje szczegółową listę podmiotów energochłonnych, którym przyznano pomoc publiczną w formie rekompensat. Do 2021 r. informacja dotyczyła jedynie łącznej wysokości rekompensat w podziale na poszczególne sektory i podsektory energochłonne. Listy przedsiębiorstw, którym Prezes URE przyznał rekompensaty za lata 2019-2022, są również udostępniane w prowadzonym przez UOKiK Systemie Udostępniania Danych o Pomocy Publicznej (nr środka pomocowego za 2019 i 2020: SA.53850(2019/N), za 2021 i 2022: SA.64719).
Rys. 1. Łączna kwota rekompensat przyznana za lata 2019-2022
Blisko połowa rekompensat dla przemysłu metalurgicznego
Najwięcej, bo blisko 822 mln zł (47 proc. budżetu) otrzymały przedsiębiorstwa działające w przemyśle metalurgicznym (5 sektorów), tj. producenci aluminium, ołowiu, cynku i cyny, surówki żelazostopów, żeliwa i stali oraz wyrobów hutniczych, miedzi oraz odlewnictwa żeliwa. Kolejne trzy sektory z największym wsparciem to: branża papiernicza, petrochemiczna oraz przemysł podstawowych chemikaliów nieorganicznych. Tym ośmiu sektorom energochłonnym Prezes URE przyznał za rok 2022 w sumie 1 709 mln zł rekompensat, co stanowi blisko 98 proc. wszystkich przyznanych środków.
Rys. 2. Kwota przyznanych rekompensat za 2022 r. według sektorów i podsektorów (w mln zł)
Z wnioskami o rekompensaty za 2022 rok do Prezesa URE wystąpiło 95 firm. Średnia kwota rekompensaty wypłaconej za 2022 r. wynosi ok. 18,4 mln zł na podmiot, podczas gdy w 2022 r. było to 8,5 mln zł. To ponad 115 proc. wzrost jednostkowego poziomu rekompensat rok do roku, który wynika przede wszystkim ze wzrostu cen uprawnień do emisji CO2, które są uwzględniane przy wyliczaniu rekompensat (terminowa cena uprawnień uwzględniana w 2023 r. – 247,18 zł/t, natomiast uwzględniana w 2022 r. – 111,35 zł/t).
Jak otrzymać rekompensatę dla branż energochłonnych?
Rekompensaty przyznawane są w drodze decyzji wydawanej przez Prezesa URE, na wniosek podmiotu spełniającego określone w ustawie warunki. Wysokość indywidualnego wsparcia ustalana jest w oparciu o dane przekazywane przez wnioskodawcę.
Po wydaniu przez Prezesa URE decyzji o przyznaniu rekompensat, informacja o beneficjentach i kwotach rekompensat została przekazana Ministerstwu Rozwoju i Technologii oraz do Banku Gospodarstwa Krajowego, który dokonuje wypłat z Funduszu Rekompensat Kosztów Pośrednich.
Prezes URE opublikował także listę podmiotów, którym przyznał rekompensaty za 2022 r. oraz informację o łącznej wysokości przyznanych rekompensat w podziale na poszczególne sektory i podsektory energochłonne.
***
- System rekompensat został wprowadzony w Polsce w 2019 roku.
- Środki na rekompensaty pochodzą z wpływów z aukcji uprawnień do emisji CO2.
- Suma wszystkich dotychczas przyznanych rekompensat to już blisko 3,7 mld zł.
- Pomoc dla sektorów i podsektorów energochłonnych po raz pierwszy została przyznana przez Prezesa URE w 2020 r. na podstawie uchwalonej w dniu 19 lipca 2019 r. ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych.
- Ten program wsparcia został dostosowany do nowych Wytycznych Komisji Europejskiej określających środki pomocy państwa w kontekście handlu uprawnieniami do emisji na lata 2021-2030.
- Dla podmiotów, które chcą ubiegać się o rekompensaty, URE przygotował zestaw informacji niezbędnych przy wnioskowaniu o ich przyznanie.