Aukcje OZE 2022: Prezes URE podsumowuje wyniki aukcji na sprzedaż energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych
Prezes URE rozstrzygnął aukcje OZE - spośród siedmiu przeprowadzonych w grudniu, jedynie trzy zostały rozstrzygnięte.
W ramach tegorocznych aukcji do sprzedaży przeznaczono nieco ponad 34 TWh energii elektrycznej z odnawialnych źródeł o łącznej wartości ponad 14,3 mld zł, jednak w wyniku ich rozstrzygnięcia łącznie zakontraktowano zaledwie ok. 8,5 TWh (25 proc.) energii elektrycznej o wartości niespełna 2,5 mld zł (17 proc.).
- Obecna sytuacja geopolityczna nie pozostaje bez wpływu na decyzje inwestycyjne przedsiębiorstw sektora energetycznego. Dotyczy to również wytwórców energii w źródłach odnawialnych. Niestabilność i duża niepewność prognoz rynkowych cen energii, zauważalne różnice cen referencyjnych w poszczególnych koszykach, a także zmieniające się otoczenie prawne wpływają na spadek atrakcyjności aukcji jako systemu wsparcia OZE. Wydaje się, że w najbliższych latach możemy spodziewać się mniejszego zainteresowania aukcjami OZE na rzecz długoterminowych umów sprzedaży energii elektrycznej typu Power Purchase Agreements (PPA) – zauważa Rafał Gawin, Prezes URE.
Rys. 1. Wolumen energii przeznaczony do sprzedaży i sprzedany w aukcjach OZE przeprowadzonych w grudniu 2022 r.
Rys. 2. Wartość energii przeznaczonej do sprzedaży i sprzedanej w aukcjach OZE przeprowadzonych w grudniu 2022 r.
(Prawie) wszystko dla fotowoltaiki
Spośród wszystkich wygranych ofert (204) ponad 96 proc. stanowią instalacje fotowoltaiczne (197), pozostali zwycięzcy to instalacje wiatrowe (5) oraz hydroelektrownie (2).
Wszystkie aukcje przeprowadzone w grudniu br. były dedykowane instalacjom nowym. Największym zainteresowaniem cieszyła się aukcja przeznaczona dla instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych o mocy nie większej niż 1 MW (oznaczona jako AZ/1/2022). Do aukcji przystąpiło 88 wytwórców składając 197 ofert. Wszystkie oferty zostały złożone przez przedsiębiorców inwestujących w instalacje fotowoltaiczne. W ramach tego koszyka na zakup 11,25 TWh energii przeznaczono ponad 3,8 mld zł. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano jednak zaledwie 14 proc. wolumenu energii w ramach 156 ofert zgłoszonych przez 68 wytwórców, o łącznej wartości zaledwie 434 mln zł (co stanowi nieco ponad 11 proc. wartości energii przeznaczonej do sprzedaży). W wyniku rozstrzygnięcia tej aukcji mogą powstać instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy zainstalowanej ok. 150 MW.
Rys. 3. Wartość energii elektrycznej przeznaczonej do sprzedaży i sprzedanej w aukcji AZ/1/2022 (dla instalacji PVA i wiatrowych nie większych niż 1 MW)
Wzorem lat ubiegłych, zwycięzcy aukcji zostali wyłonieni nie tylko w oparciu o oferowaną cenę sprzedaży energii, ale również kolejność złożenia ofert. Zgodnie bowiem z ustawą o OZE[1], w przypadku gdy kilku uczestników aukcji zaoferuje taką samą najniższą cenę sprzedaży energii, o wygranej decyduje właśnie kolejność.
Łączna ilość energii zaoferowana przez wytwórców (blisko 2 TWh) stanowiła 18 proc. ilości energii określonej w ogłoszeniu o aukcji. Natomiast łączna wartość energii zaoferowana przez wytwórców (niespełna 0,6 mld zł) stanowiła zaledwie 15 proc. wartości energii wynikającej z ogłoszenia.
Cena referencyjna dla projektów fotowoltaicznych w tym koszyku wynosiła 375 zł/MWh (do aukcji nie przystąpili wytwórcy energii elektrycznej w elektrowniach wiatrowych). Minimalna cena, po jakiej została sprzedana energia, wyniosła 244,77 zł/MWh. Natomiast maksymalna cena, po jakiej została sprzedana energia wyniosła 327,73 zł/MWh.
W drugiej w tym roku aukcji, przeznaczonej dla większych projektów w technologiach wiatrowej i fotowoltaicznej, zwycięskie oferty objęły instalacje o łącznej mocy zainstalowanej ok. 582 MW.
Do aukcji przeznaczonej dla instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych o mocy większej niż 1 MW (oznaczonej jako AZ/2/2022) przystąpiło 51 wytwórców, którzy złożyli łącznie 70 ofert. W ramach tego koszyka na zakup 11,25 TWh energii przeznaczono 3,6 mld zł. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano nieco ponad 6,4 TWh energii elektrycznej (co stanowi 57 proc. ilości energii przeznaczonej do sprzedaży) w ramach 46 ofert zgłoszonych przez 37 wytwórców o łącznej wartości ponad 1,7 mld zł (48 proc. wartości energii przeznaczonej do sprzedaży).
Rys. 4. Wykres przedstawia wartość energii elektrycznej przeznaczonej do sprzedaży i sprzedanej w koszyku dla instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych o mocy większej niż 1 MW (wyrażonej w mld zł) w aukcji AZ/2/2022
W wyniku rozstrzygnięcia tej aukcji mogą powstać instalacje fotowoltaiczne o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej ok. 336 MW oraz lądowe farmy wiatrowe o łącznej mocy ok. 245 MW.
Łączna ilość energii zaoferowanej przez wytwórców (nieco ponad 8 TWh) stanowiła ponad 71 proc. ilości energii określonej w ogłoszeniu o aukcji, natomiast jej łączna wartość (ok. 2,3 mld zł) to 63 proc. wartości określonej w ogłoszeniu.
Cena referencyjna w tym koszyku wynosiła 355 zł/MWh dla elektrowni słonecznych i 295 zł/MWh dla elektrowni wiatrowych. Minimalna cena, po jakiej została sprzedana energia, wyniosła odpowiednio 150 zł/MWh w przypadku lądowych farm wiatrowych oraz 236,77 zł/MWh w elektrowniach fotowoltaicznych.
W trzeciej rozstrzygniętej aukcji (AZ/4/2022), przeznaczonej dla instalacji o mocy zainstalowanej powyżej 1 MW, wystartowały tylko elektrownie wodne. Aukcja ta dedykowana była elektrowniom wodnym, instalacjom wykorzystującym biopłyny i instalacjom wykorzystującym energię geotermalną, o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW. Przystąpił do niej tylko jeden wytwórca zamierzający wytwarzać energię elektryczną w instalacjach wykorzystujących hydroenergię, składając trzy oferty. W ramach koszyka na zakup przeznaczono 2,04 TWh energii o wartości 1,04 mld zł. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji sprzedano ok. 460 GWh energii elektrycznej (22 proc. łącznej ilości przeznaczonej do sprzedaży) w ramach dwóch ofert o łącznej wartości ok. 290 mln zł (27 proc. wartości energii przeznaczonej do sprzedaży).
Niewystarczająca liczba ofert w aukcjach dla małych elektrowni wodnych, biogazowni rolniczych oraz wykorzystujących biomasę i biogaz nie rolniczy.
Pozostałe aukcje, ze względu na brak wymaganej liczby ofert, nie zostały rozstrzygnięte[2]. Zgodnie z zapisami ustawy o odnawialnych źródłach energii, aukcję rozstrzyga się, jeżeli złożono nie mniej niż trzy ważne oferty spełniające wymagania określone w ustawie.
Aukcje to forma wsparcia wytwórców, która ma przyczynić się do zwiększenia udziału zielonej energii w miksie energetycznym w Polsce. Do tej pory aukcje wygrało prawie 4,5 tysiąca instalacji o mocy ponad 12 GW, z czego już wybudowano (rozpoczęły wytwarzanie energii) 1352 instalacje, których moc zainstalowana wynosi 2,3 GW.
Rys. 5. Wyniki aukcji OZE w latach 2016-2022: liczba i moc zwycięskich instalacji, w tym tych, które już powstały
- Wyniki wszystkich siedmiu aukcji znajdują w Biuletynie Informacji Publicznej.
- Aukcyjny system wsparcia działa od 2016 r. Pierwotnie brały w nim udział również instalacje już działające.
- Parametry aukcji w 2022 roku określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 27 września 2022 r. w sprawie maksymalnych ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, które mogą zostać sprzedane w drodze aukcji w poszczególnych następujących po sobie latach kalendarzowych 2022-2027[3]
- Grudniowe aukcje zostały przeprowadzone zgodnie z zatwierdzonym przez Ministra Klimatu Regulaminem aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytwarzanej w instalacjach OZE
- 5 listopada br. weszło w życie rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 31 października 2022 r. w sprawie ceny referencyjnej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz okresów obowiązujących wytwórców, którzy w danym roku wygrali aukcje.[4]
- Aukcyjny system wsparcia będzie stosowany w Polsce do 2027 r.
[1] Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2022 r. poz. 1378).
[2] Nie rozstrzygnięte zostały aukcje: AZ/3/2022 dedykowana instalacjom o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW, wykorzystującym biopłyny, energię geotermalną i hydroenergię, aukcja AZ/5/2022 przeznaczona dla nowych biogazowni rolniczych o mocy większej niż 1 MW, a także aukcje AZ/6/2022 oraz AZ/7/2022 przeznaczone dla instalacji wykorzystujących do wytwarzania energii elektrycznej wyłącznie biomasę (w tym dedykowane instalacje spalania biomasy, dedykowane instalacje spalania wielopaliwowego, instalacje termicznego przekształcania odpadów, układy hybrydowe) albo wyłącznie biogaz inny niż rolniczy (w tym wykorzystujące wyłącznie biogaz pochodzący ze składowisk odpadów lub wykorzystujące wyłącznie biogaz pochodzący z oczyszczalni ścieków).
[3] Dz. U. z 2022 r. poz. 2085.
[4] Dz. U. z 2022 r. poz. 2247.