Pomoc publiczna dla energetyki: URE publikuje listę 92 podmiotów z sektorów i podsektorów energochłonnych, którym przyznano rekompensaty
Przedsiębiorcy otrzymają łącznie ponad 785 milionów zł.
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki po raz trzeci przyznał rekompensaty dla podmiotów działających w sektorach energochłonnych[1]. Rekompensatę za 2021 rok otrzymają 92 przedsiębiorstwa na łączną kwotę 785,3 mln zł. Suma wszystkich dotychczas przyznanych rekompensat to już blisko 2 mld zł.
Od tego roku, na podstawie decyzji Komisji Europejskiej[2], Urząd Regulacji Energetyki publikuje listę podmiotów energochłonnych, którym przyznał pomoc publiczną w formie rekompensat. W latach ubiegłych informacja dotyczyła jedynie łącznej wysokości przyznanych rekompensat w podziale na poszczególne sektory i podsektory energochłonne (za rok 2019 i 2020). Natomiast informacje na temat pomocy udzielonej wszystkim podmiotom, którym Prezes URE przyznał rekompensaty za 2019, 2020 i 2021 rok, nadal są dostępne w prowadzonym przez UOKiK Systemie Udostępniania Danych o Pomocy Publicznej (nr środka pomocowego za 2019 i 2020: SA.53850(2019/N) oraz za 2021: SA.64719).
Kluczowe sektory gospodarki ze wsparciem
Pomocą publiczną obejmowane są przedsiębiorstwa z kluczowych sektorów dla polskiej gospodarki, takich jak hutnictwo, produkcja metali, czy papieru. To te gałęzie gospodarki są dziś najbardziej obciążone kosztami produkcji związanymi z wysokimi cenami energii i uprawnieniami do emisji CO2.
Rekompensaty przyznawane są w związku z przenoszeniem kosztów zakupu uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na ceny energii elektrycznej zużywanej do wytwarzania produktów w sektorach energochłonnych. Takie rozwiązanie ma również na celu ograniczenie ryzyka przeniesienia produkcji do krajów, w których nie jest prowadzona tak ambitna - jak w UE - polityka klimatyczna (tzw. zjawisko ucieczki emisji, ang. carbon leakage).
Z wnioskami o rekompensaty za 2021 rok do Prezesa URE wystąpiło 97 firm.
Ponad 33 proc. rekompensat dla przemysłu ciężkiego
Najwięcej, bo prawie 260 mln zł (33 proc. budżetu) otrzymały przedsiębiorstwa działające w przemyśle ciężkim: producenci żeliwa i stali, stopów żelaza oraz wyrobów hutniczych. Kolejne trzy sektory z największym wsparciem odpowiadają za produkcję papieru i tektury, wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej oraz podstawowych chemikaliów nieorganicznych. Tym czterem energochłonnym sektorom Prezes URE przyznał w 2022 roku w sumie 561 mln zł rekompensaty, co stanowi ponad 71 proc. wszystkich przyznanych środków.
Rys. 1 Kwota przyznanych rekompensat za 2021 r. według sektorów i podsektorów (w mln złotych).
Rys. 2 Procentowy podział rekompensat za 2021 r. według podsektorów.
Średnia kwota rekompensaty wypłaconej w 2022 r. wyniesie ok. 8,5 mln zł na podmiot, podczas gdy w 2021 r. wynosiła 12 mln zł. To spadek o blisko 30 proc. jednostkowego poziomu rekompensat rok do roku. Wynika on ze zmian w zasadach przyznawania rekompensat wprowadzonych przez Komisję Europejską, co znalazło odzwierciedlenie w treści znowelizowanej ustawy[3] i w kwotach przyznanego wsparcia.
Decyzję o przyznaniu wsparcia podejmuje Prezes URE
Rekompensaty przyznawane są w drodze decyzji wydawanej przez Prezesa URE, na wniosek podmiotu spełniającego określone w ustawie warunki. Wysokość wsparcia ustalana jest w oparciu o dane przekazywane przez wnioskodawcę.
Po wydaniu 26 października 2022 r. decyzji o przyznaniu rekompensat, informacja o beneficjentach i kwotach rekompensat została przekazana Ministerstwu Rozwoju i Technologii oraz do Banku Gospodarstwa Krajowego, który dokonuje wypłat z Funduszu Rekompensat Kosztów Pośrednich.
***
- System rekompensat został wprowadzony w Polsce w 2019 roku.
- Środki na rekompensaty pochodzą z wpływów z aukcji uprawnień do emisji CO2 (przy czym jest to nie więcej niż 25 proc. wszystkich środków uzyskanych z aukcji).
- Pomoc dla sektorów i podsektorów energochłonnych po raz pierwszy została przyznana przez Prezesa URE w 2020 r. na podstawie uchwalonej w dniu 19 lipca 2019 r. ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. Ustawą tą - wzorem innych państw członkowskich Unii Europejskiej - wdrożono do polskiego porządku prawnego Wytyczne Komisji w sprawie niektórych środków pomocy państwa w kontekście systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w po roku 2012 (do roku 2020).
- W celu dostosowania ustawy z 19 lipca 2019 r. do nowych Wytycznych, w 2022 r. dokonano jej dwukrotnej nowelizacji.
- Ten program wsparcia, dostosowany do nowych Wytycznych Komisji Europejskiej określających środki pomocy państwa w kontekście handlu uprawnieniami do emisji na lata 2021 -2030, 17 października 2022 r. uzyskał pozytywną decyzję KE w sprawie notyfikacji[4].
- W ubiegłym roku Prezes URE przyznał ponad 815 milionów zł rekompensat dla 70 firm, z kolei w 2020 r. przyznał 340 mln zł rekompensat za rok 2019.
- Dla podmiotów, które chcą ubiegać się o rekompensaty, URE przygotował zestaw informacji niezbędnych przy wnioskowaniu o ich przyznanie.
Kontakt dla mediów:
Agnieszka Głośniewska
Rzecznik prasowy
Departament Komunikacji Społecznej URE
rzecznik@ure.gov.pl
tel. 22 487 55 94
[1] Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1312, ze zm.).
[2] Notyfikacja Komisji Europejskiej z dnia 17 października 2022 r systemu wsparcia przewidzianego w znowelizowanych przepisach ustawy - numer środka pomocowego SA.64719.
[3] Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1312, ze zm.).