Urząd Regulacji Energetyki

https://www.ure.gov.pl/pl/paliwa-gazowe/europejski-rynek-gazu-1/informacje/8942,Procedura-Incremental-2017-2019-ACER-opublikowal-raport-dotyczacy-wdrozenia-CAM-.html
07.10.2024, 11:13

Procedura Incremental 2017-2019 – ACER opublikował raport dotyczący wdrożenia CAM NC

23 lipca 2020 r. na stronie Europejskiej Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) został opublikowany raport, który stanowi podsumowanie procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej (ang. Incremental-capacity process), który trwał od lipca 2017 r., do lipca 2019r. oraz wdrażania wirtualnych punktów połączeń międzysystemowych (VIP), zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/459 z dnia 16 marca 2017 r., ustanawiającym kodeks sieci dotyczący mechanizmów alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu i uchylającym rozporządzenie (UE) nr 984/2013, tzw. „CAM NC”.

Zdolność przyrostowa

​​W odniesieniu do procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej 2017–2019, Agencja wskazała w raporcie, że

  • Spośród 55 niewiążących wskazań zapotrzebowania na zdolność przyrostową pomiędzy obszarami rynkowymi, niewiele ostatecznie doprowadziło do ​​zainicjowania projektu zwiększenia zdolności przyrostowej;
  • Krajowe organy regulacyjne wydały 14 decyzji w sprawie wniosków OSP o zatwierdzenie propozycji projektów, dotyczących 7 projektów zdolności przyrostowej, natomiast Agencja wydała 2 decyzje;
  • W stosunku do 4 projektów zostały wydane skoordynowane zatwierdzenia, 1 projekt został odrzucony, natomiast w przypadku 2 projektów nie zostały wydane skoordynowane zatwierdzenia na poziomie krajowym w wyznaczonym 6 - miesięcznym terminie i sprawy te zostały przekazane do Agencji w celu rozstrzygnięcia, która to ostatecznie jeden projekt zatwierdziła, a drugi odrzuciła;
  • Wszystkie 5 projektów dotyczących zdolności przyrostowej, które przeszły do ​​etapu wiążącego, nie ukończyły testu ekonomicznego, co oznacza, że ​​początkowe niewiążące wskazania zapotrzebowania nie skutkowały zawarciem wiążących umów, stanowiących podstawę inwestycji i zamykających proces przyrostowy.

Mając na uwadze powyższe, Agencja zauważyła, że :

  • niewiele projektów przeszło przez poszczególne etapy procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej, co może oznaczać niski poziom zainteresowania rynku nowymi zdolnościami przesyłowymi gazu;
  • niewiążące wskazania zapotrzebowania nie skutkowały powstaniem wiążących zobowiązań w zakresie kontraktowania nowych zdolności przesyłowych, co oznacza, że z punktu widzenia rynku istniejące zdolności są wystarczające dla obecnego i przyszłego zapotrzebowania;
  • z uwagi na uzyskane wyniki, należy zastanowić się nad istotą obowiązku powtarzania procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej co 2 lata, dla wszystkich punktów połączeń międzysystemowych.

Wniosek OSP o zatwierdzenie propozycji projektu przepustowości przyrostowej dla granicy obszaru rynkowego Polska (system przesyłowy gazu ziemnego wysokometanowego grupy E) – GASPOOL, został ostatecznie uznany przez Agencję za niedopuszczalny, z uwagi na brak istnienia podstawowego elementu dla jego wykonania, tj. wspólnej platformy aukcyjnej. Zanim  jednak to nastąpiło Prezes URE wraz z niemieckim organem regulacyjnym - Bundesnetzagentur uzgodnili treść ww. projektu OSP, oraz termin zakończenia etapu wiążącego na 2019 rok. Pomimo powyższego, niewybranie wspólnej platformy do rezerwacji przepustowości w punktach połączeń na granicy polsko – niemieckiej, uniemożliwiło krajowym organom regulacyjnym wydanie skoordynowanych decyzji w sprawie zatwierdzenia ww. propozycji projektu przepustowości przyrostowej w terminie 6 miesięcy od otrzymania wniosku przez ostatni organ i w związku z powyższym sprawa została przekazana do Agencji.

Wirtualne punkty połączeń międzysystemowych (VIP)

W odniesieniu do wirtualnych punktów połączeń międzysystemowych, z raportu wynika, że:

  • Utworzono 16 VIPów, z czego 11 VIP-ów łączy niemiecki obszar GASPOOL (GPL) i obszary rynkowe NetConnect Germany (NCG) z krajami sąsiednimi, 1 krajowy VIP łączy rynki GPL i NCG w Niemczech. Pozostałe 4 VIP-y znajdują się na Półwyspie Iberyjskim, i jeden łączy rynek francuski i hiszpański, kolejny portugalski i hiszpański obszar bilansowania oraz następne łączą (2) rynek francusko-belgijski oraz belgijsko-niderlandzki;
  • Około dwie trzecie VIP-ów wdrożyło tzw. „dual model”, w którym umowy istniejące przed wirtualizacją pozostają na fizycznych adresach IP, a jedynie przydział nowych mocy następuje w VIP. Pozostałe VIP-y postępują zgodnie z modelem „all-in”, w którym zarówno już istniejące kontrakty jak i przyszłe przydzielane są w VIP.

Agencja wskazała, że 9 VIP-ów zostało ustanowionych po terminie przewidzianym w art. 19 ust. 9 CAM NC (tj. po dniu 1 listopada 2018 r.) Przyczyną opóźnienia była niepewność co do sposobu postępowania w stosunku do już istniejących kontraktów.                

Ze względu na opóźnione wdrożenie VIP-ów, zdaniem Agencji jest zbyt wcześnie, aby wyciągać wnioski na temat tego, jak wpłynęły one na unijne rynki gazu i czy skutecznie ułatwiają handel transgraniczny.

Polski VIP o nazwie GCP (Grid Connection Point GAZ-SYSTEM/ONTRAS) funkcjonuje od 1 kwietnia 2016 roku, czyli został ustanowiony jeszcze przed powstaniem obowiązku wynikającego z CAM NC, ustanowienia przez Operatorów sąsiadujących systemów przesyłowych funkcjonujących wirtualne punkty połączeń międzysystemowych.

Raport w języku angielskim jest dostępny na stronie ACER: https://acer.europa.eu/Official_documents/Acts_of_the_Agency/Publication/ACER%20Monitoring%20update%20on%20incremental%20capacity%20projects%20and%20virtual%20interconnection%20points.2020.pdf

 

Data publikacji : 12.08.2020

Opcje strony