Karta Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki
Z inicjatywy Prezesa URE, 6 października 2021 r. zainaugurowano projekt pod nazwą „Karta Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki” (KET). Celem projektu była:
- diagnoza kluczowych potrzeb związanych z pracą sieci, wynikających z wymogów formalno-prawnych obowiązujących OSD w perspektywie do 2030 r. oraz związanych z rosnącą liczbą źródeł odnawialnych przyłączanych do sieci OSD,
- identyfikacja narzędzi, które pozwolą zaspokoić te potrzeby,
- określenie sposobu i źródeł finansowania oraz ocena ich wpływu na taryfę (społeczeństwo),
- zmiana modelu regulacyjnego OSD wspierająca aktywność inwestycyjną OSD, w szczególności inwestycje związane z szeroko rozumianą elastycznością pracy sieci (w tym optymalizacja przyłączeń źródeł OZE oraz maksymalizacja odbioru energii z tych źródeł).
W toku przeprowadzonych prac zrealizowane zostało:
- określenie wymogów formalno-prawnych wynikających z przepisów prawa obowiązujących OSD w perspektywie do 2030 r., w tym propozycji niezbędnych zmian legislacyjnych w celu ułatwienia realizacji inwestycji,
- ocena obecnego poziomu i możliwości realizacji ww. wymogów do 2030 r.,
- opracowanie propozycji scenariuszy inwestycyjnych na lata 2023−2030,
- analiza poszczególnych scenariuszy inwestycyjnych w zakresie możliwości i źródeł ich finansowania przez OSD (taryfa, absorpcja środków pomocowych),
- analiza wpływu poszczególnych scenariuszy inwestycyjnych na wzrost taryfy.
7 listopada 2022 r. zawarto porozumienie między regulatorem sektorowym a branżą dystrybucyjną, które określa najistotniejsze zasady prowadzenia partnerskiego dialogu pomiędzy interesariuszami sektora dystrybucji a regulatorem w osobie Prezesa URE, imiennie wskazując obszary, w których decyzje organu regulacyjnego będą wypracowywane we współpracy i w porozumieniu z przedsiębiorstwami energetycznymi.
Efektem podpisanej KET będą inwestycje związane z:
- zwiększeniem mocy zainstalowanej OZE (z udziałem prosumentów) do ok. 50 GW, tj. o ok. 230 proc., (planowany udział OZE w miksie energii elektrycznej na poziomie 50 proc. w horyzoncie do 2030 r. po uwzględnieniu mocy przyłączanej do sieci PSE S.A.),
- cyfryzacją i automatyzacją sieci i usług, co będzie skutkować zwiększeniem elastyczności sieci, wsparciem transformacji rynku energii (aktywności uczestników rynku, rozwoju nowych produktów i usług),
- montażem ok. 18 mln Liczników Zdalnego Odczytu (smart metering) do końca 2030 r.,
- przyłączeniem ok. 2 mln nowych odbiorców do 2030 r.
W 2023 r. prowadzone były konsultacje Karty z szerokim gronem interesariuszy, od organizacji odbiorców energii przez operatorów sieci po stowarzyszenia branżowe energetyki.
Od 2024 r. Operatorzy Sieci Dystrybucyjnych, których sieć dystrybucyjna nie posiada bezpośrednich połączeń z siecią przesyłową (OSDn) oraz organizacje, które deklarują wsparcie w realizacji celów Karty Efektywnej Transformacji (KET), mogą przystąpić do projektu. Służy temu wspólna deklaracja Prezesa URE i zainteresowanego podmiotu.