Prezes URE dyscyplinuje przedsiębiorstwa energetyczne
Regulator na straży poszanowania prawa
W związku z zimowymi awariami sieci elektroenergetycznych oraz docierającymi do Prezesa URE sygnałami o ewentualnych nieprawidłowościach przy rozpatrywaniu przez przedsiębiorstwa energetyczne wniosków odbiorców o bonifikaty z tytułu przerw w dostawie prądu Urząd podjął szereg działań w trosce o prawidłową obsługę i ochronę interesów odbiorców energii.
Skrupulatnej analizie poddano przyczyny zimowych awarii sieci elektroenergetycznych. Już 18 stycznia 2010 r. krakowski oddział URE wezwał przedsiębiorstwo Enion do przedstawienia informacji nt. zakresu i przebiegu awarii. Trzy dni później, 21 stycznia 2010 r., w analizę sytuacji w kraju zostało włączone wszystkie 9 oddziałów terenowych URE. Do 23 marca 2010 r. oddziały URE przekazywały raporty z poczynionych ustaleń. W przypadku niektórych Oddziałów długie terminy przygotowania informacji wynikały z przyczyn obiektywnych związanych z koniecznością szczegółowej oceny skali występujących zdarzeń, operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) potrzebowali czasu na zgromadzenie żądanych przez Prezesa URE dokumentów i oczekiwali na szczegółowe własne analizy sytuacji oraz na ekspertyzy, których opracowanie zlecono wyspecjalizowanym instytucjom.
Awarie wystąpiły podczas trudnych warunków atmosferycznych (opady śniegu, mróz, sadź, silny wiatr) powodujących oblodzenie elementów sieci oraz przechylanie się i łamanie obciążonych śniegiem drzew i gałęzi znajdujących się w pobliżu linii energetycznych. Nie wyklucza to jednak możliwości zaniedbań samych dystrybutorów związanej z brakiem wystarczającej dbałości o stan sieci. Ustalenia poczynione przez URE wskazują, że stan sieci, jak i jej utrzymania mogą być niewystarczające. Biorąc natomiast pod uwagę fakt, że przyczyną części awarii były upadające konary drzew i samoistne zerwania linii, koniecznym stało się wyjaśnienie tych kwestii w trakcie postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary.
URE przeprowadziło także oględziny linii w terenie. Zgromadzone informacje pozwoliły na wszczęcie w stosunku do trzech dystrybutorów - PGE Dystrybucja Białystok Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku , ENION S.A. z siedzibą w Krakowie oraz PGE ZEORK Dystrybucja Sp. z o.o. z siedzibą w Skarżysku-Kamiennej - postępowania o wymierzenie kar w związku z możliwością nieutrzymywania w należytym stanie technicznym własnych obiektów, instalacji i sieci albo naruszanie warunków koncesji. Koncesje, na podstawie których działają przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązują je bowiem do utrzymywania infrastruktury w takim stanie technicznym, który umożliwia dystrybucję energii w sposób ciągły i niezawodny. Natomiast zgodnie z przepisami Prawa energetycznego, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji.
Kontynuując rozpoznanie sprawy Oddziały Terenowe będą przeprowadzać dalsze kontrole w OSD dotyczące zasad prowadzenia eksploatacji sieci dystrybucyjnej.
Bonifikaty należą się niezależnie od przyczyn awarii
Niezależnie od przyczyn awarii przedsiębiorstwa są zobowiązane do wypłacenia odbiorcom bonifikat za przerwy w dostawach energii. Dlatego 11 marca 2010 r. Prezes URE wezwał Enion Energia do złożenia szczegółowych wyjaśnień w sprawie składanych przez odbiorców wniosków o wypłatę bonifikat za brak dostaw prądu. Przedsiębiorstwo poinformowało, że otrzymało ponad 600 wniosków odbiorców o wypłatę bonifikat, przy czym na 35 z nich już odpowiedziało odmowne. Na podstawie tych informacji Prezes URE wszczął w dn. 29 i 30 marca postępowania o ukaranie Enion Energia i Enion S.A. za naruszenie prawa, polegające na nieprzestrzeganiu przepisów związanych z udzielaniem bonifikat z tytułu przerw w dostawach prądu.
Urząd dokładnie sprawdza także postępowanie wszystkich przedsiębiorstw przy rozpatrywaniu wniosków odbiorców o bonifikaty z tytułu przerw w dostawie prądu. 19 marca 2010 r. Prezes URE wezwał pozostałych 13 OSD oraz spółki obrotu z grup kapitałowych PGE, ENERGA, ENEA, TAURON, RWE i VATTENFALL do przekazania w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma, informacji dotyczących wniosków odbiorców o wypłatę należnych bonifikat. Termin udzielenia odpowiedzi upływa w dniu 2 kwietnia 2010 r.
Cel: ochrona Odbiorcy
Prowadząc różnorakie i wielowątkowe działania związane z zimowymi awariami sieci energetycznej Prezes URE jasno i klarownie przekazywał swoje stanowisko zabierając głos w sprawie należnych odbiorcom bonifikat. Odbiorcom pomagał także działający w Urzędzie Rzecznik Odbiorców Paliw i Energii, który w okresie natężenia awarii udzielał kilkudziesięciu porad i informacji dziennie.
Urząd Regulacji Energetyki prowadzi także działania wyjaśniające wobec ENION S.A. w związku z obowiązującymi w spółce procedurami rozpatrywania wniosków o wypłatę bonifikat za brak dostaw energii zawartymi w Instrukcji obowiązującej w przedsiębiorstwie. W ocenie Prezesa URE zapisy znajdujące się w obowiązującej w ENION S.A Instrukcji mogą naruszać interesy konsumentów w związku z czym Regulator skierował Instrukcję do skontrolowania także przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Instrukcja zawiera procedury i wymagania odnośnie treści odpowiedzi na pisma odbiorców, udzielanych przez Przedsiębiorcę w związku z wnioskami odbiorców o udzielenie bonifikat z tytułu przerw w dostawie energii elektrycznej i wypłatę odszkodowań z tytułu poniesionych przez odbiorcę szkód w majątku, wyrządzonych przez uszkodzony majątek sieciowy Przedsiębiorcy lub w związku z działaniami Przedsiębiorcy związanymi z usuwaniem skutków awarii. Wstępna analiza Instrukcji wskazywała, że zawarte w niej procedury i zalecenia mogą naruszać niezależność OSD. Niepokój Regulatora w ww. zakresie budzą zawarte w Instrukcji zapisy wskazujące na możliwość zakwestionowania niezależności OSD w zakresie wydawania poleceń związanych z funkcjonowaniem OSD. Jednym z aspektów niezależności i konkurencyjności rynku energetycznego w Polsce jest wyraźny rozdział kompetencji i obowiązków dystrybutora oraz sprzedawcy energii elektrycznej.
Na bieżąco przedstawiciele Prezesa URE brali także czynny udział w pracach zespołu roboczego utworzonego przy Ministerstwie Gospodarki po wystąpieniu awarii sieci elektroenergetycznych. W skład zespołu weszli także przedstawiciele m.in. Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Infrastruktury, Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Celem prac zespołu było wypracowanie rozwiązań prawnych mających ograniczyć występowanie podobnych awarii w przyszłości. Przedmiotowe zmiany mają na celu wprowadzenie uregulowań prawnych umożliwiających, w szczególności przedsiębiorstwom energetycznym prowadzenie prac związanych z wycinką drzew, krzewów znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie linii elektroenergetycznych.
Ponadto w dniu 11 marca 2010 r., tj. w pierwszym możliwym dniu podjęcia takiego działania (wejście w życie nowelizacji Prawa energetycznego), Prezes URE, po analizie zapisów Instrukcji, wszczął postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej wobec przedsiębiorcy ENION S.A. w związku z możliwością naruszenia warunków i kryteriów niezależności operatora systemu dystrybucyjnego, o którym mowa w art. 9d ust. 1 - 2 ustawy - Prawo energetyczne oraz zażądał wszelkich dowodów i wyjaśnień.
Więcej na temat działań podejmowanych przez URE oraz na temat prawa odbiorców do bonifikat:
Prezes URE stanowczo broni prawa odbiorców do bonifikat za niedostarczoną energię
Bonifikata za utratę energii to prawo odbiorcy